Transport drogowy nieustannie się rozwija. Pierwotnie w jego organizacji skupiano się na aspekcie ekonomicznym. Przewóz między nadawcą a odbiorcą miał być jak najszybszy i jak najmniej kosztowny. Obecnie brane są pod uwagę również inne wymagania, w szczególności te, dotyczące ochrony środowiska.
Począwszy od zmian w środowisku naturalnym związanych z budową infrastruktury drogowej skończywszy na emisjami dwutlenku węgla, dwutlenku siarki, metali ciężkich i innych, które powstają przy spalaniu paliw przez pojazdy.
Unia Europejska prowadzi wiele działań mających ograniczyć niekorzystne zmiany w środowisku wywołane rozwojem transportu. Poświęca wiele czasu na wypracowanie narzędzi mających na celu zmniejszenie negatywnego wpływu transportu na środowisko. Służą temu między innymi tzw. “Białe księgi”, które zawierają wieloletnie plany działania, gdzie w drodze kompromisu między ekonomią a ekologią i aspektem społecznym wskazano główne cele oraz instrumenty do realizacji postanowień traktatowych. Ważnym elementem tzw. Zielonego Ładu jest pakiet Fit for 55. Ma on na celu zredukowanie emisji CO2 do 2030 roku oraz osiągnięcie neutralności klimatycznej w 2050 roku.
Promuje się pojazdy z napędem elektrycznym oraz wodór jako paliwo. Obecnie jednak brakuje jeszcze infrastruktury szczególnie dla pojazdów napędzanych wodorem. Mimo intensywnego rozwoju technologii i wsparcia legislacyjnego Unii Europejskiej, koszty wytworzenia pojazdów z takim na-pędem ograniczają jego popularność. Należy również wspomnieć o pojazdach autonomicznych. Są już wprowadzane w Skandynawii, USA, Chinach, ale ich udział w rynku jest minimalny.
Do języka transportowego weszło określenie Ecodriving - oznaczające taki styl jazdy, który pozwala na pokonanie trasy przy optymalnym zużyciu paliwa, co generuje niższy ślad środowiskowy. Do tego celu służą dwa podstawowe narzędzia: technika jazdy i precyzyjne planowanie tras przejazdu. W za-kresie techniki jazdy jest to utrzymywanie obrotów silnika we właściwym zakresie oraz płynność jazdy. W kwestii planowania tras to korzystanie z systemów TMS, które optymalizują czasy przejazdu, z uwzględnieniem ilości przesyłek, lokalizacji klientów, dostępności dróg i przedziałów czasowych.
Transport drogowy ma większy negatywny wpływ na środowisko niż transport kolejowy czy morski. Jest jednak naj-bardziej dostępnym i elastycznym rodzajem transportu. Zapewnia szybki czas dostawy, dojeżdża praktycznie w każde miejsce a tabor o zróżnicowanej ładowności pozwala ekonomicznie wykorzystać przestrzeń ładunkową.
Branża motoryzacyjna jest ogromnym konsumentem energii uzależnionym od paliw kopalnych. Działania ograniczające degradację środowiska są niezbędne. Edukacja ekologiczna i zastosowanie nowych technologii pozwoli nam nie tylko spełnić wymogi prawne ale również zmniejszyć ślad węglowy transportu.
Urszula Jatczak
Specjalista ds. Ochrony Środowiska
